Монгол - Финландын харилцаа

2025-07-23


Дипломат харилцаа

1963 оны 7 дугаар сарын 15-ны өдөр дипломат харилцаа тогтоосон. 

Монгол Улс 2009 онд Стокхолм дахь ЭСЯ-аа нээж, хавсран суух болсон. Финландын тал Бээжин дэх ЭСЯ-аар хавсран суудаг.

  • Элчин сайд Ц.Мөнх-Өлзий (ИЖБ-ээ 2025 оны 4 дүгээр сарын 1-ний өдөр барьсан)
  • Элчин Сайд Микко Киннунен (ИЖБ-ээ 2025 оны 2 дугаар сарын 5-ны өдөр ИЖБ-ийн хувийг ГХЯ-ны ТНБД-д барьсан)

 

Монгол дахь Финландын Өргөмжит консул Д.Баясгалан 2008 оноос хойш ажиллаж байна. Монгол Улсаас Финланд суух Өргөмжит консулаар Микко Пийртола-г 2024 онд томилсон.

Харилцааны түвшин

Найрсаг түншлэлийн харилцаатай

Харилцан айлчлалууд  

Монголын талаас:

  • 2010 онд Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж,
  • 2006 онд УИХ-ын дарга Ц.Нямдорж,
  • 1997 онд УИХ-ын дарга Р.Гончигдорж,
  • 2020 онд Эрчим хүчний сайд Ц.Даваасүрэн,
  • 2024 онд Барилга,  хот байгуулалтын сайд Ц.Даваасүрэн,
  • 2024 онд Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд

Л.Энх-Амгалан нар тус тус айлчилсан.

 

Финландын талаас:

 

  • 2011 онд Ерөнхийлөгч Таръя Халонен,
  • 2013 онд Парламентын дарга Эеро Хейнэлуома,
  • 2016 онд Ерөнхий сайд Юуха Сипила (АСЕМ) нар айлчилсан.

Хоёр талын харилцааны механизмууд

  • Засгийн газар хоорондын комисс;
  • Эдийн засаг, шинжлэх ухаан, техникийн хамтын ажиллагааны Монгол, Финландын Засгийн газар хоорондын комисс 1990 онд байгуулагдсан.
  • Комиссын Монголын хэсгийг БШУ-ны сайд                      П.Наранбаяр, Финландын хэсгийг ГХЯ-ны Олон улсын худалдааны асуудал эрхэлсэн Төрийн нарийн бичгийн дарга /Дэд сайд/ Ярно Сиряала нар тэргүүлж байна. Комиссын XIV хуралдаан 2022 оны 10 дугаар  сарын 17-нд Улаанбаатар хотноо болсон. Дараагийн хуралдаан 2026 оны эхний улиралд Хелсинки хотод болно.

 

  • Парламентын найрамдлын бүлэг;
  • 2024 оны сонгуулиар бүрдсэн УИХ-д Монгол, Финландын Парламентын найрамдлын бүлэг байгуулагдаж, УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ даргаар нь ажиллаж байна.
  • Финландын тал 2011 оноос хойш бүлэг байгуулаагүй.

 

  • ГХЯ-д хоорондын Зөвлөлдөх уулзалтын механизм;
  • Анхдугаар уулзалт 2012 оны 3 дугаар сарын 19-20-нд Хельсинки хотноо зохион байгуулж, Монголын хэсгийг Гадаад харилцааны дэд сайд, финландын хэсгийг Гадаад хэргийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга нар тус тус тэргүүлсэн. Хоёрдугаар зөвлөлдөх уулзалтыг газрын захирлын түвшинд 2024 оны 06 дугаар сарын 5-ны өдөр Улаанбаатар хотноо хийсэн.

 

Эдийн засгийн харилцаа

Худалдааны бүтэц

Худалдааны нийт эргэлт: 73,4 сая ам.доллар /2024 он/

Экспорт: 38.9 мянган ам. доллар

Импорт: 73 сая ам.доллар

 

Импортын гол бүтээгдэхүүн: Тусгай зориулалтын машин, механизм, үүнд бульдозер, авто хусуур, тэгшлэгч, хамагч, механик хүрз, экскаватор, зам индүүдэгч зэрэг зөөвөрлөх, тэгшлэх, сэндийлгэх, цас цэвэрлэгч бусад машин механизм, ачааны тэрэг, цахилгаан хөдөлгүүр, тээврийн хэрэгслийн эд анги, тоног төхөөрөмж, машин механизм, архи, дарс.

Хөрөнгө оруулалт

Финландын талаас нийт 42 сая ам. долларын хөрөнгө оруулалт бүртгэгдсэн

Зээл, тусламж

Финландын Засгийн газрын Хөгжлийн санхүү, хөрөнгө оруулалтын сан (Finnfund) нь Хасбанкинд жижиг, дүнд үйлдвэрлэл эрхлэгчдэд чиглэсэн зээлийн эх үүсвэрт 5 сая ам.долларын зээл олгосон.

Финландын хүүгүй зээлээр “Багахангайн мах боловсруулах үйлдвэр”-ийг 1994 онд байгуулсан. Жилд 900 тн төрөл бүрийн хиам үйлдвэрлэх хүчин чадалтай,  бүтээгдэхүүнийг Финландад гаргах хэлбэрээр зээлийг 2004 онд төлж дуусахаар  тохиролцсон. Үйлдвэрийг барьж байгуулахад зориулж 1990 онд тэр үеийн Улсын банк гэрээ байгуулан “Финиш экспорт кредит” хэмээх финландын төрийн өмчийн банкнаас нийт 11, 878, 155 шв. франкийн хүүгүй зээл авсан. Финланд Улс 1995 онд Европын Холбооны гишүүн болсноор тус үйлдвэр нь бүтээгдэхүүнээ финландад гаргах болмжгүй болсон. 

Үндсэн өрийн 70 хувийг чөлөөлж, үлдсэн хэсгийг алт, зэс зэрэг уул уурхайн бүтээгдэхүүнээр төлөхөөр 2008 оны 4-5 дугаар сард  Сангийн яамнаас финландын талтай тохиролцож, хоёр талын  холбогдох байгууллагууд тохиролцсоны дагуу төлбөр хийгдсэн.

Үйлдвэрийн үйл ажиллагаа 2004 онд зогссон.

 

 

Хүмүүнлэгийн болон бусад харилцаа

Иргэд харилцан зорчих нөхцөл

Бүх төрлийн паспорттой иргэд визтэй зорчино.

Байнга оршин суугаа иргэдийн тоо

40 орчим иргэн ажиллаж, амьдарч байна.

Харилцааны эрх зүйн үндсүүд

Байгуулсан гол хэлэлцээрүүд

  • БНМАУ-ын Улсын Банк болон Финландын Банкны хоорондох төлбөр тооцооны тухай хэлэлцээр /1975 он/
  • Шинжлэх ухаан, техникийн хамтын ажиллагааны Монгол, Финландын Засгийн газар хоорондын комиссын 4 дүгээр хуралданы протокол /1988 он/
  • Шинжлэх ухаан, техник, эдийн засгийн талаар хамтран ажиллах тухай БНМАУ, БНФинланд Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр /1990 он/
  • Соёл, боловсрол, шинжлэх ухааны хөтөлбөр нийт 5 удаа, худалдааны хэлэлцээр 1 удаа байгуулсан.
  • Соёлын талаар 1997-2000 онд хамтран ажиллах тухай Монгол Улсын Засгийн газар, БНФинланд Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр  /1997 он/,
  • Агаарын харилцааны тухай Монгол Улсын Засгийн газар, БНФинланд Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр /2000 он/,
  • Хөрөнгө оруулалтыг хөхиүлэн дэмжих, хамгаалах тухай Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Финланд Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр /2007 он/,
  • Монгол Улсын Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам болон Финландын Хөдөө аж ахуй, ойн яам хооронд “Ойн салбарт хамтран ажиллах тухай санамж бичиг /2022 он/ тус тус байгуулсан.